Czy biuro Spółdzielni Mieszkaniowej i administracje osiedli mają uzasadnienie, żeby być całkowicie zamkniętymi w czasie epidemii lub zagrożenia epidemicznego?

Wprowadzenie w Polsce początkowo stanu zagrożenia epidemicznego a kolejno stanu epidemii wiązało i wiąże się  m. in. czasowymi ograniczeniami funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy.

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 w okresie od dnia 14 marca 2020 r. do odwołania (stan ten trwał do 24 marca 2020 r.). W rozporządzeniu tym umożliwiono takim podmiotom jak urzędy administracji publicznej i jednostki organizacyjne wykonujące zadania o charakterze publicznym, ograniczenie wykonywania określonych zadań w sposób wyłączający bezpośrednią obsługę interesantów. Brak jest takich regulacji odnoszących się bezpośrednio do Spółdzielni Mieszkaniowych, jak i administracji osiedli. W związku z tym decyzja odnośnie zamknięcia biur Spółdzielni Mieszkaniowej bądź biura administracji osiedla musiała być podjęta przez te podmioty indywidualnie. Nie mniej ograniczenie bądź całkowity zniesienie przyjmowania członów spółdzielni, jako interesantów nie oznacza konieczności zamykania spółdzielni w ogóle.

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii w okresie od dnia 20 marca 2020 r. do odwołania ogłoszono się stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. W § 3a wprowadzono w okresie od dnia 25 marca 2020 r. do dnia 11 kwietnia 2020 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej zakaz przemieszczania się, z wyjątkiem:

  • przemieszczania się danej osoby w celu wykonywania czynności zawodowych lub zadań służbowych,
  • zaspokajania niezbędnych potrzeb związanych z bieżącymi sprawami życia codziennego, w tym uzyskania opieki zdrowotnej lub psychologicznej,
  • wykonywania ochotniczo i bez wynagrodzenia świadczeń na rzecz przeciwdziałania skutkom COVID-19, w tym w ramach wolontariatu,
  • sprawowania lub uczestniczenia w sprawowaniu kultu religijnego, w tym czynności lub obrzędów religijnych.

Jako przykład zaspakajania niezbędnych potrzeb podaje się konieczność wizyty u lekarza, zrobienia zakupów czy wykupienia leków.  W związku z powyższym można przyjąć, że załatwianie swoich spraw, w tym w biurze Spółdzielni Mieszkaniowej czy biurze administracji osiedla nie wchodzi w zakres z żadnej z powyższych kategorii. Argument ten może przemawiać właśnie za wstrzymaniem przyjmowania interesantów, ale nie za zamknięciem sam biur.

Warto wspomnieć, że ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w art. 5 ust. 1 pkt 3 wskazuje, że osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane stosowania się do nakazów i zakazów organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej służących zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych. W obecnych zaleceniach Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 20 marca 2020 r. (które co prawda nie są nakazem w rozumieniu w/w przepisu), opublikowanych na stronie internetowej zaleca się „załatwianie spraw przez Internet”, chodzi  o włączenie wszelkich zdalnych możliwości pośredniczenia w organizowaniu swoich spraw, czy to przez telefon czy Internet względnie nawet poprzez przesyłkę pocztową.

W sytuacji, gdyby nie było możliwe załatwienie sprawy zdalnie, nakazuje się:

  • upewnić się, że osoby przebywające w miejscach użyteczności publicznej mają dostęp do miejsc, w których mogą myć ręce mydłem i wodą,
  • umieścić dozowniki z płynem odkażającym w widocznych miejscach, w miejscu pracy i upewnienie się, że dozowniki te są regularnie napełniane,
  • wywiesić w widocznym miejscu informacje jak skutecznie myć ręce.

Powyższe sprowadza się do wykazania, że Spółdzielnia Mieszkaniowa może pracować na rzecz swoich członków nawet w okresie epidemii, ale przy zachowaniu pewnych zasad bezpieczeństwa, do których członkowie powinni się dostosować.

Dodatkowo pamiętać należy, że zgodnie z szczególnymi rozwiązaniami związanymi z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, Spółdzielnia Mieszkaniowa i administracja mogą w celu przeciwdziałania COVID-19 polecić zatrudnionym pracownikom wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania- tj. pracy zdalnej. Oznacza to, że pracownicy, o ile jest to możliwe organizacyjnie, mogą wykonywać pracę zdalną z jednoczesnym zapewnieniem ciągłości obsługi interesantów biur za pomocą środków komunikowania się na odległość. W przypadku spółdzielni mieszkaniowych a zwłaszcza tych dużych trudno sobie wyobrazić, aby wszyscy pracowni wykonywali pracę zdalną, uzasadnione wówczas byłby ustanowione dyżury pracowników na miejscu do odbierania telefonów czy weryfikacji dokumentów na miejscu.