Czy dla mieszkania spółdzielczego zakłada się księgę wieczystą?

Księgi wieczyste są jawne, prowadzi się je w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Odnośnie poszczególnych praw i ich powiązania do ksiąg wieczystych, wskazuje co następuje:

  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu Spółdzielcze prawo do lokalu zgodnie z kodeksem cywilnym jest ograniczonym prawem rzeczowym. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest obecnie uregulowane w ustawie z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 845 ze zm.). Jego przedmiotem może być nieruchomość stanowiąca lokal mieszkalny lub użytkowy. Budynek, w którym znajdują się lokale, musi pozostawać własnością spółdzielni mieszkaniowej (por. uchwała SN z 13.03.2002 r., III CZP 11/02, OSNC 2002/12, poz. 147). Zgodnie z ustawą o księgach wieczystych i hipotece, Księgi wieczyste mogą być prowadzone w celu ustalenia stanu prawnego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Oznacza, to brak obligu do ich prowadzenia. Zależy to od woli osoby, której prawo to przysługuje. Jeżeli osoba ta nie składa wniosku o założenie księgi dla tego prawa, a żąda ujawnienia go w księdze wieczystej dla nieruchomości, podlega ono ujawnieniu w dziale III tej księgi. Wymaga się, aby spółdzielnia posiadała prawo własności do gruntu lub tytuł dotyczący użytkowania wieczystego. Zgodnie z orzecznictwem – spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ustanowione w budynku położonym na gruncie, do którego spółdzielni nie przysługuje własność albo użytkowanie wieczyste, stanowi ekspektatywę tego prawa, oznacza to, że niedopuszczalne i niemożliwe jest założenie księgi wieczystej w celu jej ujawnienia jeżeli brak tych wymogów. Dzisiaj właściwe wykluczone już jest, po wielu zmianach ustawy SpółdzMieszk, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Ustawodawca preferuje ustanowienie odrębnej własności lokali. Niemniej jednak w praktyce funkcjonuje nadal ten rodzaj prawa ustanowionego dawniej; aż do czasu jego przekształcenia w odrębną własność lokalu (na podstawie roszczenia uprawnionych). Uzasadnione jest więc nadal prowadzenie, a nawet zakładanie ksiąg wieczystych dla trwającego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Do ksiąg wieczystych dla spółdzielczych własnościowych praw do lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o księgach wieczystych dla nieruchomości. Dzisiaj rzadko zdarza się, aby lokal należący do zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej nie posiadał założonej Księgi Wieczystej. Założenie księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego stanowi gwarancję bezpiecznego obrotu nieruchomościami i lokal, który posiada księgę prościej sprzedać. Założenie księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wymaga złożenia w Sądzie Rejonowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości wniosku KW-ZAL. Do wniosku KW-ZAL o założenie księgi wieczystej dla tego prawa należy dołączyć następujące dokumenty:
  1. Wypis z rejestru gruntów i budynków oraz wyrys z mapy ewidencyjnej.
  2. Zaświadczenie spółdzielni mieszkaniowej o położeniu i powierzchni lokalu, a w przypadku domu jednorodzinnego również zaświadczenie wydane przez spółdzielnię mieszkaniową oraz dane katastru nieruchomości (wypis z rejestru gruntów i budynków oraz wyrys z mapy ewidencyjnej)
  3. Akt notarialny dotyczący nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.
  4. Wyszczególnienie ograniczonych praw rzeczowych obciążających spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego bądź oświadczenie wnioskodawcy o braku wiedzy na temat roszczeń.

 

Podstawa Prawna:

Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze, Dz.U.2020.275 t.j.

ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, Dz.U.2020.275 t.j.

Ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny Dz.U.2019.1145 t.j.