Czy podczas żądania spółdzielni dokumentów finansowych w spółdzielni do okazania, muszę podawać podstawy prawne?

Prawem każdego członka spółdzielni wynikającym z przepisów jest prawo do otrzymania odpisu statutu i regulaminów, zaznajamiania się z uchwałami organów spółdzielni, protokołami obrad organów spółdzielni, protokołami lustracji, rocznymi sprawozdaniami finansowymi, umowami zawieranymi przez spółdzielnię z osobami trzecimi. Zapis powyższy nie pozostawia zatem wątpliwości, że członek spółdzielni ma prawo wystąpić o zaznajomienie się z rocznymi dokumentami finansowymi. Podstawa prawna: art. 18 ust. 2 pkt 3. Ustawy prawo o spółdzielniach w związku z art. 8 1 ust. 1 i 2 ustawy prawo o spółdzielniach mieszkaniowych. Ponadto, roczne sprawozdanie finansowe powinno być udostępnione na stronie internetowej spółdzielni, co wynika z przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych, więc z dostępem do tego dokumentu nie powinno być problemu, dlatego nawet osoba niebędąca członkiem SM może właściwe zweryfikować dokumenty finansowe Spółdzielni. Gdyby spółdzielnia mieszkaniowa nie publikowała tego dokumentu, to powinna się liczyć z odpowiedzialnością cywilną. Obowiązek spółdzielni mieszkaniowej określony w art. 81 ust. 3 u.s.m. rodzi roszczenie cywilne po stronie członka spółdzielni. Powołany przepis niewątpliwie nakazuje spółdzielni (“powinny być udostępnione”) udostępnianie na stronie internetowej dokumentów tam enumeratywnie wymienionych jest nim między innymi sprawozdanie finansowe. Adresatami tej normy prawnej są, poza spółdzielniami mieszkaniowymi (jako zobowiązanymi), członkowie tych spółdzielni, jako uprawnieni. Oni też, wobec braku szczególnego przepisu, są na zasadach ogólnych uprawnieni do sądowego dochodzenia swych praw, w drodze procesu (art. 13 § 1 k.p.c.). Gdy chodzi o inne dokumenty – takie jak umowy z realizacji inwestycji, z nimi również członek spółdzielni ma prawo zapoznać się, z jednym zastrzeżeniem. Spółdzielnia bowiem może odmówić członkowi wglądu do umów zawieranych z osobami trzecimi, jeżeli naruszałoby to prawa tych osób lub jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że członek wykorzysta pozyskane informacje w celach sprzecznych z interesem spółdzielni i przez to wyrządzi spółdzielni znaczną szkodę. Odmowa powinna być wyrażona na piśmie. Członek, któremu odmówiono wglądu do umów zawieranych przez spółdzielnie z osobami trzecimi, może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie spółdzielni do udostępnienia tych umów. Wniosek należy złożyć w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia członkowi pisemnej odmowy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze, Dz.U.2020.275 t.j.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, Dz.U.2020.275 t.j.